Dysplazja bioder.
Choroba zwyrodnieniowa stawów biodrowych.
Czym jest dysplazja bioder?
Dysplazja bioder jest genetycznym schorzeniem, w którym dochodzi do rozwoju luźności tkanek miękkich stabilizujących stawy biodrowe w młodym wieku. Trzeba zaznaczyć, że nie jest to choroba wrodzona, ponieważ psy objęte tym schorzeniem rodzą się z normalnie ukształtowanymi stawami biodrowym. Tkanki miękkie (więzadła, torebka stawowa) w ciągu pierwszych tygodni życia stają się nienaturalnie luźne, co powoduje patologiczne ruchy podwichania w stawie biodrowym. Konsekwencją podwichania i utraty naturalnego kontaktu są zaburzenia rozwoju panewki i główki kości udowej. Główka naturalnie okrągła staje się płaska i zdeformowana a panewka traci głębokość przez co pogłębia niestabilność. Wszystkie psy z dysplazją bioder rozwijają wtórne zwyrodnienie stawów (osteoartrozę).
Co powoduje dysplazję bioder ?
Główną komponentą choroby są GENY! Aktualnie poznanych jest ponad sto genów kodujących dysplazję. Nie można jednak wykluczać czynników środowiskowych ( otyłość, śliskie podłogi, niedobory pokarmowe), które samodzielnie nie powodują dysplazji, ale mogą zdecydować o tym, że zwierzęta z nieprawidłowymi genami rozwiną kliniczny obraz choroby. Dlatego tak ważne jest aby przy zakupie nowego czworonożnego członka rodziny dokładnie znać historię jego rodziców! Schorzenie dotyczy głównie ras dużych, średnich szybko rosnących ale spotykane jest również u kotów.
Objawy które może zaobserwować właściciel :
-
sztywność chodu
-
niechęć do wysiłku
-
problemy z podnoszeniem, siadaniem
-
problemy z wchodzeniem po schodach, wysiadaniem/wsiadaniem do samochodu
-
chwiejny chód- tylne nogi mają tendencję do „kołysania” podczas chodu
-
kulawizna jedno lub obu stronna
-
niechęć do dotykania / czesania okolicy bioder
Co się dzieje w chorym stawie ?
Powtarzające się podwichnięcia powodują uszkodzenia stabilizatorów bioder i mikropęknięcia kości. Ocierające się o siebie powierzchnie stawowe stopniowo ścierają się doprowadzając do osteoartrozy powodującej bolesność i kulawiznę.
Jak diagnozuje się dysplazje bioder?
W najlepszym przypadku diagnostyka opiera się na badaniu klinicznym i profilaktycznym zdjęciu RTG w bardzo młodym wieku (ok. 12 tygodni) , które mają na celu stwierdzenie pierwszych oznak niestabilności bioder. Przy wykorzystaniu odpowiedniego dystraktora oceniamy tzw. Indeks dystrakcji, który pozwala określić prawdopodobieństwo wystąpienia zmian zwyrodnieniowych w przyszłości.
Badanie kliniczne oraz zdjęcia RTG należy wykonać w sedacji lub znieczuleniu ogólnym, aby zapewnić jak najlepszą przydatność diagnostyczną wszystkich niezbędnych projekcji oraz przeprowadzić test Ortolaniego, który sprawdza obecność podwichnięcia.
Jak leczyć dysplazję bioder??
Dobór najlepszego leczenia jest zależny od wielu czynników, ale głównie od zaawansowania zmian chorobowych. Trzeba też pamiętać, że leczenie może być wieloskładnikowe i rozłożone na całe życie pacjenta.
Leczenie nieoperacyjne – stosowane jest u pacjentów u których dysplazja została zdiagnozowana przypadkowo przy braku objawów klinicznych. U pacjentów z objawami klinicznymi, wynik leczenia konserwatywnego zależny jest od nasilenia bólu bioder. Najważniejszymi elementami leczenia konserwatywnego jest regulacja masy ciała, fizjoterapia, farmakologia ( leki przeciwzapalne/ przeciwbólowe), medycyna regeneracyjna (PRP, IRAP). Niestety efekty takiego leczenia są zazwyczaj krótkoterminowe.
Leczenie chirurgiczne dzieli się na operacje profilaktyczne zmieniające anatomie stawów biodrowych oraz operacje ostateczne.
Podwójna osteotomia miednicy (DPO)
Zabieg zmienia radykalnie kształt miednicy która praktycznie zakończyła rozwój. Nacięcia kości miednicy na około panewki pozwalają na jej odpowiednie obrócenie i ustabilizowanie przy wykorzystaniu płytki i śrub. Zabieg jest skuteczny u pacjentów bezobjawowych do 6 miesiąca życia, z dużą niestabilnością bioder ale bez współistniejących zmian zwyrodnieniowych.
Protezowanie stawów biodrowych (THR)
Zabieg wysoce specjalistyczny polegający na wymianie całego stawu na jego metalowo-plastikowy odpowiednik. Zabieg przywraca prawidłowe funkcjonowanie kończyn tylnych i zupełnie niweluje ból związany ze stawami biodrowymi.
Amputacja główki i szyjki kości udowej (FHNE)
Operacja uważana za ostateczność w przypadkach których protezowanie nie może zostać wykonane. W zabiegu tym usuwa się główkę i szyjkę kości udowej w celu wytworzenia stawu rzekomego. Ból jest eliminowany poprzez usunięcie kontaktu między kośćmi. Niestety staw rzekomy ma zazwyczaj ograniczoną funkcję, więc wynik po zabiegu może być nieprzewidywalny, szczególnie u psów ras dużych.
Symfizjodeza - młodzieńcze zespolenie miedniczne( JPS):
Zabieg polega na wytworzeniu wcześniejszej fuzji kości łonowej u wciąż rosnącego pacjenta, co powoduje lepsze pokrycie główek kości udowych przez panewki. Aby zabieg miał potencjał zwierzęta nie mogą być starsze niż 5 miesięcy, ale im młodsze tym lepiej. Wszystkie psy poddane temu zabiegowi powinny zostać wykastrowane.
